In 2019 beloofde Ternat 16.000 bomen te planten, één voor elke inwoner. Het idee kwam van enkele burgers. Het bestuur nam de ambitie ter harte. De bomen kwamen er. En toch kunnen we daar niet zomaar blij mee zijn: er sneuvelden de laatste jaren te veel volwassen bomen.

Hebben we al die bomen dan al geplant? Moeilijk te zeggen: onderweg zijn we de tel een beetje kwijtgeraakt maar laten we ervan uitgaan dat die 16.000 nieuwe jonge bomen er voor het eind van de legislatuur staan.

Is dat dan niets om fier op te zijn? Zeker, maar het is maar hoe je het bekijkt. Voordat al dat bosplantsoen een serieuze impact op het klimaat zal hebben, zijn we vele jaren verder. En vooral: tegelijk sneuvelden de volwassen bomen bij bosjes.

Eén boom is er 1.242 waard

Dat oudere bomen in naam van het algemeen belang voor de bijl gaan is desastreus. Helaas soms noodzakelijk, dat beseffen wij ook.

Neem nu de bomen langs de Fossebaan. Volgens onze informatie zijn die aangeplant rond 1980 en zijn ze vandaag dus zo’n 43 jaar oud.

Quiz-vraag: hoeveel vierjarige boompjes heb je nodig om zo één kolos van 43 te vervangen? Antwoord: 1.242! (*) De laanbomen die zullen sneuvelen bij de heraanleg van de straat vervangen door een heus Fossebos, is een bewonderenswaardig idee, maar dat zal dan toch eerder een Fossewoud moeten zijn. Wil je een oudere boom vervangen door enkele tientallen bomen, dan moet je al exemplaren van 15 jaar oud aanplanten en wie zal dat betalen? Vervang je één reus door 3 kleintjes, dan duurt het 25 jaar eer ze evenveel CO2 vangen. 

Deze – grove – berekening houdt enkel rekening met het vangen van CO2 maar er is natuurlijk meer. Een volwassen boom is een natuurlijke airco en een fantastische fijnstofvanger. Een volwassen boom verbetert de gezondheid van omwonenden en is een baken in het landschap. De vele micro-habitats in en om de boom zijn een zegen voor de biodiversiteit. Je weet maar wat je hebt tot het weg is. Conclusie: bomen planten is goed maar de beste boom is de boom die je laat staan.

Naar een echt bomenbeleid

Tijdens de afgelopen gemeenteraden stelde Voor Ternat herhaaldelijk vragen bij het kappen van bomen bij openbare werken. Voor de bomen aan de Nieuwbaan was er eerst zelfs geen kapvergunning.

Een uitgewerkt bomenbeleid is werk voor later, maar dat er de volgende legislatuur een bomenbeleid moet komen dat bomen naar waarde schat, is duidelijk. Zo kunnen alternatieven voor kappen, zoals een wijziging van het traject, serieuzer onderzocht worden. Informatie over de impact van plannen op de bestaande vegetatie moet gemeenteraadsleden toelaten geïnformeerd te beslissen. Je kan bijscholing voor enkele groenarbeiders voorzien, samenwerken met een boomverzorger, een inventaris van waardevolle bomen maken enzovoort. En vooral: de bomen die we hebben, zoveel mogelijk laten staan.

(*) Er zijn wiskundige formules om dit te berekenen. Een sterk vereenvoudigde versie vind je op degroenebuffer.be: de boom-compensatie-simulator.